Mirny (Jakucja)
Centralny plac miasta | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Republika | |||||
Powierzchnia |
123 km² | ||||
Wysokość |
340 m n.p.m. | ||||
Populacja (2005) • liczba ludności |
| ||||
Nr kierunkowy |
+7 (41136) | ||||
Kod pocztowy |
678170 | ||||
Tablice rejestracyjne |
14 | ||||
Położenie na mapie Jakucji | |||||
Położenie na mapie Rosji | |||||
62°32′N 113°59′E/62,533333 113,983333 | |||||
Strona internetowa |
Mirny (ros. Мирный) – miasto w azjatyckiej części Rosji, w Jakucji, ośrodek administracyjny ułusu mirnińskiego, położone na Wyżynie Środkowosyberyjskiej nad rzeką Irelach. Liczy 35 tys. mieszkańców (2021)[1].
Najbardziej znany ośrodek wydobycia diamentów w Rosji; znajdująca się przy mieście odkrywkowa kopalnia diamentów ma 525 m głębokości i średnicę 1,20 km. Także ośrodek przemysłu spożywczego i produkcji materiałów budowlanych. Tuż przy kopalni znajduje się lotnisko, które jest bazą własnej linii lotniczej Ałrosa[2].
Historia miasta
[edytuj | edytuj kod]Komin kimberlitowy „Mir”, odkryty przez geologów latem 1955 roku, dał nazwę osadzie robotniczej Mirny, która wyrosła w nietkniętej przez człowieka tajdze, a trzy i pół roku później stała się miastem. 3 kwietnia 1959 roku w Moskwie podpisano dekret Prezydium Rady Najwyższej RFSRR o przekształceniu osiedla roboczego w miasto, nadając mu oficjalnie nazwę Mirny. W ciągu kolejnych sześciu dekad mała wioska namiotowa stała się nowoczesnym miastem przemysłowym z dziewięciopiętrowymi blokami i asfaltowymi drogami, szkołami, przedszkolami, sklepami i szpitalami. Spółdzielnia „Jakutałmaz”, która poczyniła pierwsze kroki w rozwoju nowej gałęzi gospodarki ZSRR i Rosji – wydobycia diamentów – przekształcił się w znaną na rynku światowym spółkę akcyjną Ałrosa, wydobywającą diamenty nie tylko w Republice Sacha, ale także daleko poza jej granicami. Na przestrzeni lat z jakuckiej ziemi wydobyto 170 milionów metrów sześciennych masy skalnej. Miasto Mirny to nie tylko centrum wydobycia diamentów, słynie też z potencjału duchowego i tradycji kulturowych[3]. W pierwszych latach rozwoju przemysłu wydobywczego w Mirnym osiedliło się co najmniej półtora tysiąca osób zdemobilizowanych po II wojnie światowej z szeregów Sił Zbrojnych ZSRR: oficerów, sierżantów, żołnierzy i marynarzy. Prowadzili spółdzielcze przedsiębiorstwa wydobywcze i budowlane (trusty) oraz pracowali przy wydobyciu. Byli wśród nich słynni dowódcy, byli żołnierze frontowi – Leonid Żeliabin, Jewgienij Batienczuk, Lew Sołdatow, Wiktor Tichonow, Giwi Gomelauri i wielu innych[4].
Nauka i oświata
[edytuj | edytuj kod]- W mieście znajduje się Instytut Politechniczny, filia Północnowschodniego Uniwersytetu Federalnego[2].
- Oddział Nowosybirskiego Państwowego Uniwersytetu Architektury i Inżynierii Lądowej[5].
- Oddział TPU (Politechnika Tomska)[6].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]Mirny jest siedzibą przedsiębiorstwa AO „AŁROSA”, zajmującego się wydobyciem diamentów na terytorium ułusu mirnińskiego, anabarskiego i nurbińskiego oraz ich dystrybucją. Podstawowe struktury społeczno-kulturalne miasta i ułusu zostały zbudowane z myślą o robotnikach i ich rodzinach ze środków AO „AŁROSA”. W odległości 130 km od miasta znajduje się także jedno z najzamożniejszych pól naftowych w tym regionie. W mieście działają również AO „Wilurgistan”, przedsiębiorstwo elektryczne „Zapadnyje eliektriczeskije sieti”, przedsiębiorstwo gazowe AO „AŁROSA-Gaz”, firmy zajmujące się handlem i produkcją żywności. W styczniu 2017 roku został otwarty punkt przeładunkowy przesyłek międzynarodowych Poczty Rosji (MMPO)[9].
Populacja
[edytuj | edytuj kod]1959[10] | 1970[11] | 1979[12] | 1989[13] | 1998[2] | 2002[2] | 2009[14] | 2010[14] | 2012[14] | 2015[14] | 2021[14] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
5695 | 23826 | 30462 | 38793 | 36900 | 39981 | 36563 | 37188 | 35478 | 34354 | 35416 |
Kultura
[edytuj | edytuj kod]- Pałac Kultury „Ałmaz”[15] (do 1980 roku Pałac Kultury i Techniki „Metalurg”) – otwarty w 1977 roku[16].
- Uniwersalne centrum teatralno-koncertowe „Jakuck”[17].
- Muzeum Krajoznawcze[18].
- Ogród botaniczny[19].
- Pomnik górników przy kopalni „Mir”[20].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Численность населения по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года. [dostęp 2022-02-16]. (ros.).
- ↑ a b c d Мирный (Республика Саха (Якутия)). Народная энциклопедия городов и регионов России «Мой Город». [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ История города. Официальный портал МО «Город Мирный». [dostęp 2022-02-15]. (ros.).
- ↑ Бессмертный полк. Мирный. В годы войны. Nieśmiertelny pułk. [dostęp 2022-02-15]. (ros.).
- ↑ Филиал Новосибирского государственного архитектурно-строительного университета (Сибстрин) в Мирном. Вузотека.ру. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ Мирнинский филиал ТПУ (Томского политехнического университета). Вузотека.ру. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ AZIMUT Отель Мирный. TripAdvisor. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ Заброшенная алмазная шахта «Мирная». TravelAsk, 2015-03-17. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ Вечную мерзлоту заполнят мелкими пакетами. Kommiersant, 2016-12-09. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 г.. Демоскоп Weekly. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 г.. Демоскоп Weekly. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 г.. Демоскоп Weekly. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г.. Демоскоп Weekly. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ a b c d e Запрос к Базе данных показателей муниципальных образований. Федеральная Служба Государственной Статистики. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ Кино-афиша ДК „Алмаз”. mirok.biz. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ Хронология важных событий. Официальный портал МО «Город Мирный». [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ Универсальный театрально-концертный центр «Якутск» - Путеводитель. prigorod.info. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ Краеведческий музей Мирного приглашает на выставку "Туой-Хайа - родина моя". Официальный портал МО «Город Мирный». [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ В городе Мирном открылся Ботанический сад. Сетевое издание "Якутия24". [dostęp 2022-01-18]. (ros.).
- ↑ В Мирном установили памятник погибшим на руднике «Мир». ЯСИА, 2018-08-04. [dostęp 2022-01-18]. (ros.).